Nr. 15.

Krakusy
(Mazur Dwernickiego po pierwszej bitwie 14 lutego 1831)
Кракусы
(Мазурка Дверницкого после первой битвы 14 февраля 1831)

Muzyka: M. Korotyński
Słowa: Wincenty Pol

Grzmią pod Stoczkiem armaty,
Błyszczą białe rabaty,
А Dwernicki na przedzie
Na Moskala nas wiedzie.

«Неj za lance сhłорасу!
Czego będziem tu stali?
Tam się biją rodacy,
А myż będziem słuchali?»

«Chodźwa trzepać Moskala.
Во dziś Polska powstała!
Nich nam Polski nie kala -
Hej zabierzwa mu działa!»

I zerwali się razem,
Posterunek rzucili,
Nie wołani rozkazem,
Na batalię przybyli.

«Cóż to słychać, ułanie?»
Pyta jeden z nich żwawo;
— «Kropią naszych mospanie,
Słońce zeszło dziś krwawo!»

— «Ejże kropią, mówicie?!»
Jakże kropić nie mają,
Kiedy wy tu stoicie.
A wej oni strzelają?!

«Wszak to działa nie dziwo?
Wszak to blizko, wiarusy,
Hej na działa — а żywo!
Dalej naprzód krakusy!»

I krzyknęli wraz: «Hurra!!!»
«Właśnie, gdy wróg nacierał
«Со tam leci za chmura?»
Pyta sztabu jenerał.

— «Jenerale! krakusy
Znać swą pocztę rzucili»
— «Oszaleli wiarusy,
Bez rozkazu ruszyli»,

«A to czyste waryaty!
Patrz, jak lесą ро roli —
Patrz, jak wiercą granaty!
Nie daruję swawoli!»

Lecz gdy wódz się tak gniewa,
Groźnie patrzy dо koła;
Ktoś od walki przybywa
I z daleka już woła:

— «Jenerale! to chwaty!
Od lewego tam skrzydła
Wiodą cztery armaty
I Moskali jak bydła!»

Lecą, lecą wzdłuż błonia,
Grzmią krakowskie kopyta;
A Dwernicki spiął konia
I okrzykiem ich wita:

«Dzielnieście się spisali!
Zawsze Polak tak bije!»
А krakusy wołali:
«Nasza Polska niech żyje!!!"




Jeszcze Polska nie zginęła! Pieśni patryotyczne i narodowe. Zebrał Francisek Barański. New York, N.Y., The Polish Book Importing Co., Inc., 1944. - без указания автора музыки


Кракусы - род польской легкой кавалерии (в основном значении слова, кракусы - жители краковских земель). Текст песни - стихотворение из сборника Винсента Поля (Wincenty Pol, 1807-1872) "Песни Януша", выпущенного в Париже в 1835 году с фиктивной датировкой 1833-м годом. Сборник включил 51 стихотворение, посвященное Ноябрьскому восстанию 1830-31 гг. (powstanie listopadowe, 29.11.1830 - 21.10.1831). Эти стихи Винсент Поль начал писать, вероятнее всего, еще в дни восстания и продолжил в эмиграции. В дальнейшем многие были положены на музыку и стали популярными песнями. Сам Винсент Поль участвовал в восстании подхорунжим 10 полка литовских уланов, награжден орденом Virtuti Militari и получил звание подпоручика.

В песне речь идет о первой битве Ноябрьского восстания 1830-1831 гг., произошедшей 14 февраля 1831 г. под Сточком. Корпус, сформированный генералом Юзефом Дверницким (Józef Dwernicki, 1779-1857), атаковал русские части и захватил их артиллерию. Из текста песни следует, что кавалеристы Дверницкого пошли в атаку, решившую исход дела, самовольно, без приказа. "Чистые сумасшедшие" - бросает реплику генерал, видя свою кавалерию, летящую в разрывах артиллерийских гранат. А по окончании битвы восхищяется ею же: "Поляк всегда так сражается!"


Генерал Юзеф Дверницкий (1779-1857)
Генерал Юзеф Дверницкий (1779-1857)